Tez Adı: Ergenlerde Siber Zorbalık/Siber Mağduriyet Yaşantıları ve Bu Davranışlara İlişkin Öğretmen ve Eğitim Yöneticilerinin Görüşleri
Yazar: Hüseyin Serin
Danışman: Prof. Dr. İrfan Erdoğan
Yıl: 2012
Tez Türü: Doktora
Yer Bilgisi: İstanbul Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
Özet
Bu araştırmanın amacı, ergenlerde siber zorbalık /siber mağduriyet yaşantılarını ve bu davranışlara ilişkin öğretmenlerin ve eğitim yöneticilerinin farkındalık düzeylerini incelemektir. Araştırma, İstanbul ilindeki 74 resmi ilköğretim okulunun 5., 6., 7. ve 8. sınıflarında eğitim – öğretim gören 2226’sı kız, 2065’i erkek olmak üzere toplam 4291 öğrenci ile bu okullarda görevli 230’u kadın, 497’si erkek olmak üzere toplam 727 müdür ve müdür yardımcısı, 506’sı kadın, 410’u erkek olmak üzere toplam 916 öğretmen ile yürütülmüştür. Araştırma sonucunda öğrencilerin % 26.52’sinin siber zorbalığa bir şekilde karıştığı görülmüştür. Öğrencilerin % 9.42’sinin siber zorbalık yaptıkları, % 11.79’unun siber mağdur oldukları ve % 5.31’inin ise hem siber zorba hem de siber mağdur oldukları bulunmuştur. Siber zorbalık davranışlarında bulunma / siber zorbalık davranışlarına maruz kalma yaygınlığı cinsiyete göre incelendiğinde, kız öğrencilerin erkek öğrencilerden hem daha az siber zorbalık davranışlarında bulundukları hem de daha az siber mağdur oldukları belirlenmiştir. İnternete internet kafeden giren çocukların; internete ev, okul ve arkadaşının evinden giren çocuklardan daha fazla siber zorbalık davranışları gösterdikleri, internete günde beş saat ve daha fazla bağlı kalan öğrencilerin internete bundan daha az süre ile bağlanan öğrencilerinden daha fazla siber zorbalık davranışlarında bulundukları ve daha fazla siber mağdur oldukları bulunmuştur. Araştırma sonuçlarına göre düşük sosyo-ekonomik çevredeki okullarda okuyan öğrenciler orta ve üst sosyo-ekonomik çevredeki okullarda okuyan öğrencilerden daha fazla siber mağduriyet yaşamaktadırlar. Okul yöneticilerinin % 53.2’si, öğretmenlerin % 47.6’sının daha önceden ?siber zorbalık? şeklinde bir kavramı duydukları, yöneticilerin % 58.7’sinin ve öğretmenlerin % 58.3’ünün ise bu kavramın tanımını bildikleri görülmüştür. Okul yöneticilerinin % 51,7’sinin, öğretmenlerin % 65,4’ünün siber zorbalığa karşı herhangi bir önleyici çalışmada bulunmadıkları görülmüştür. Araştırma sonucunda elde edinilen bulgulara göre, okul yöneticilerinin % 6.3’ünün, öğretmenlerin ise % 7.6’sının siber zorbalığa maruz kaldıkları bulunmuştur. Anahtar Sözcükler: Zorbalık, Siber Zorbalık, Siber Zorba, Siber Mağdur.
