Tez Adı: Kadına Yönelik Siber Şiddet ve Psikolojik Sağlık Arasındaki İlişkide Olayın ve Sosyal Medya Kimliğinin Merkeziliğinin Etkisi
Yazar: Nilay ABINIK
Danışman: Doç. Dr. İnci BOYACIOĞLU
Yıl: 2021
Tez Türü: Yüksek Lisans
Yer Bilgisi: Dokuz Eylül Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Psikoloji Ana Bilim Dalı / Psikoloji Bilim Dalı
Özet: Bu çalışmanın amacı, kadına yönelik siber şiddet ile psikolojik sağlık arasındaki ilişkiyi siber şiddet olayının kendine özgü özellikleri ve kişilerin sosyal medya ile ilişkileri çerçevesinde incelemektir. Bu amaçla, siber şiddet ve kadınların psikolojik sağlığı arasındaki ilişkiler siber şiddet olayının nitelikleri, olayın merkeziliği ve sosyal medya kimliği açısından değerlendirilmiştir. Çalışmaya siber şiddete maruz bırakılan 328 kadın (18 yaş ve üstü) katılmıştır. Katılımcılar sırasıyla Kişisel Bilgi Formu, Sosyal Karşılaştırma Ölçeği, Sosyal Medya Kimliğinin Merkeziliği Ölçeği, Siber Mağduriyet Ölçeği, Siber Şiddet Deneyimine İlişkin Soru Formu, Olayların Merkeziliği Ölçeği, Depresyon Anksiyete Stres Ölçeği-Kısa Formu ve Covid-19 Sürecinde Psikolojik Semptomların Kontrolüne Dair Sorular’ı doldurmuştur. Araştırma bulguları, siber şiddetin psikolojik semptomlarla (depresyon, anksiyete ve stres) pozitif yönde ilişkili olduğunu göstermiştir. Sosyal medya kimliğinin merkeziliği, siber şiddet ve psikolojik sağlık ilişkisinde, düzenleyici bir role sahip değilken, siber şiddet olayının merkeziliği bu ilişkide aracılık etkisi göstermiştir. Elde edilen bulgular, siber şiddetin kadınların sosyal medyayla ilişkilerinden bağımsız olarak, psikolojik sağlıklarını olumsuz şekilde etkileyebileceğine işaret etmektedir. Ayrıca, deneyimlenen siber şiddet olayının, kadınlar tarafından hayat hikayelerinin ve/veya benliklerinin ne derece merkezinde algılandığı kadınların psikolojik sağlığı açısından belirleyicidir. Olayın merkeziliğine ilişkin bu bulgular, kadına yönelik siber şiddete yönelik kuramsal çalışmalara özgün bir katkı sunduğu gibi, önleme ve müdahale çalışmaları için de yol gösterici bir nitelik taşımaktadır.
