Tez Adı: Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Olan Çocuk ve Ergenlerin Siber Zorbalık ve Mağduriyeti ile İlişkili Etmenlerin Araştırılması
Yazar: Rezzan Aydın Görücü
Danışman: Prof. Dr. Cihat Kağan Gürkan
Yıl: 2016
Yer Bilgisi: Ankara Üniversitesi / Tıp Fakültesi / Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
Özet
AMAÇ: Bu çalışmanın amacı DEHB (Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu) tanısı konan ergenlerde siber zorbalık ve mağduriyet sıklığını kontrol grubu ile karşılaştırarak araştırmak ve ilişkili olabilecek psikiyatrik komorbidite, davranış sorunları, sorunlu internet kullanımı ve sosyal cevaplılık faktörlerinin etkisini araştırmaktır.
YÖNTEM: Örneklem 65 DEHB tanısı konan ergen ve 59 sağlıklı kontrolden oluşmaktadır. Gruplar yaş, cinsiyet ve sosyoekonomik/sosyokültürel düzeylerine göre eşleştirilmiştir. Sosyodemografik bilgiler bir forma kaydedilmiş, siber zorbalık ve mağduriyet deneyimleri, sorunlu internet kullanımı, sosyal cevaplılık, psikopatoloji ve DEHB belirtilerinin şiddetine yönelik bilgiler ölçekler aracılığıyla toplanmıştır. Okul Çağı Çocukları İçin Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi-Şimdi ve Yaşam Boyu Şekli Türkçe uyarlaması (ÇDŞG-ŞY) görüşmesi tanı koymak amacıyla her iki gruptaki ergenlere uygulanmıştır. İstatistiksel değerlendirmede gruplar arası sürekli değişkenlerin karşılaştırılması için t testleri, kategorik değişkenlerin karşılaştırılması için Ki-Kare testleri kullanılmış, siber zorbalık ve mağduriyet ile ilişkili değişkenlerin saptanmasında bağıntı ve lojistik regresyon analizleri kullanılmıştır.
BULGULAR: DEHB grubunda katılımcıların % 16,9’unun siber zorba, % 23,1’inin siber mağdur, % 27,7’sinin hem siber zorba hem siber mağdur oldukları saptanmıştır. DEHB ve kontrol grubu arasında Siber Zorbalık Ölçeği ve Siber Mağduriyet Ölçeği ortalama puanları arasında anlamlı farklılık saptanmamıştır. DEHB grubunda internet kullanımına ilişkin azalmış dürtü kontrolünün siber zorbalık, sosyal cevaplılıkta bozulmanın siber mağduriyet için risk faktörü olduğu saptanmıştır.
TARTIŞMA: DEHB tanısı konan ergenlerle kontrol grubu arasında siber zorbalık ve siber mağduriyet sıklığı açısından farklılık saptanmamıştır. DEHB grubunda internet kullanımına ilişkin azalmış dürtü kontrolünün siber zorbalığı yordadığı, sosyal cevaplılıkta bozulmanın siber mağduriyet için risk faktörü olduğu saptanmıştır. Çalışmamız bildiğimiz kadarıyla ülkemizde DEHB grubunda siber zorbalığı ve siber mağduriyeti araştıran ilk çalışmadır. Anahtar sözcükler: Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, siber zorbalık
