Tez Adı: Dijital Oyunlarda Siber Terörün Yapay Zekâ ile Tespiti ve Erişime Engellenmesi
Yazar: Ahmet Edip Çapanoğlu
Danışman: Doç. Dr. Nursel Yalçın
Yıl: 2024
Tez Türü: Doktora
Yer Bilgisi: Gazi Üniversitesi / Bilişim Enstitüsü / Adli Bilişim Ana Bilim Dalı / Adli Bilişim Bilim Dalı
Özet
Dijital oyunların eğitim, dikkat güçlendirme, strateji kurma, eğlenme, sosyalleşme gibi farklı faydalı amaçları olsa da içerdikleri şiddet, kumar, cinsellik, küfür, uyuşturucu gibi zararlı içeriklerle de kullanıcıları olumsuz yönde etkilemektedir. Dijital oyunlar içerisinde en yaygın ve tehlikeli içeriklerin başında şiddet gelmektedir. Özellikle küçük yaştan itibaren siber şiddete maruz kalan çocuklarda bilinçaltına yerleşen şiddet, ilerleyen yaşlarında hayatlarına olumsuz yön vermektedir. Bu şiddetin iletişim eksikliği, yalnızlık, depresyon, saldırganlık, suç işleme, intihar gibi birçok yönü yapılan çalışmalar ile gösterilmiştir. Şiddet içerikleri silah, bıçak, kavga, ateş, kan vb. görüntülerle dijital oyunlarda çok yaygın karşımıza çıkmaktadır. Bu şiddet unsurlarının gerçek zamanlı tespiti ve analizi problemlere erken müdahale etmemize olanak sağlayacağından oldukça önemlidir. Çalışmada ilk olarak dijital oyunlar içerisinde barınan şiddet unsurları incelenerek farklı oyunlardan elde edilen 6256 görüntüden oluşan bir şiddet veri seti oluşturuldu. Veri seti şiddet unsurlarından silah, bıçak, bomba, ateş, kan, kavga olmak üzere 6 farklı sınıfa ayrıldı. Daha sonra 6256 şiddet görüntüsü etiketlenerek 18704 adet şiddet içeriği derin öğrenme modellerinde kullanılmak üzere kaydedildi. Çalışma kapsamında gerçek zamanlı şiddet tespiti, analizi ve gerektiğinde erişim engellemesi yapan derin öğrenme tabanlı model geliştirildi. Geliştirilen şiddet tespit modelinin omurgası, görüntü özelliklerini daha hızlı çıkarabilmek ve daha hızlı nesne algılama yapabilmek için parametre ve katman sayısı azaltılarak hafifletildi. Geliştirilen yöntem altı farklı derin öğrenme yöntemi ile karşılaştırıldı. Test sonuçlarına bakıldığında geliştirilen yöntemin yüksek tespit hızı ve doğruluk performansıyla gerçek zamanlı dijital vi oyunlar için kullanılabileceği gösterildi. Ayrıca geliştirilen yöntem gerçek zamanlı ekran analizi yapabildiğinden kullanıcının bilgisayarında kayıtlı görüntü, video, dijital oyun vb. görsellerden veya Youtube, Instagram, Facebook vb. sosyal medya içeriklerden şiddet analizi yapabildiği de gösterildi. Çalışmada son olarak tespit edilen şiddet unsurlarının analizi gerçekleştirildi. Tanımlanan üç şiddet eşik değeri ile bu şiddet eşik değerlerinden fazla şiddete maruz kalan kullanıcılar için kullanıcı uyarıları, ebeveyn uyarıları ve erişim engellenmesi gerçekleştirildi.