Tez Adı: Edirne Merkezinde Lise Öğrencilerinde Siber Zorbalık ve İlgili Faktörlerin Değerlendirilmesi
Yazar: Seyide Tetik
Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Önder Sezer
Yıl: 2019
Yer Bilgisi: Trakya Üniversitesi / Tıp Fakültesi / Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
Özet
Çalışmamızda Edirne il merkezindeki 26 ortaöğretim kurumunda eğitim alan öğrenciler tabakalandırma yöntemiyle seçilmiştir. Öğrencilerin siber zorbalık düzeylerinin belirlenmesi ve sosyodemografik faktörler, anne/baba eğitim durumu, bilgisayar/tablet/cep telefonuna sahip olma durumu, günlük internette geçirilen süre, ailenin tutumu, internet kullanımının ebeveyn tarafından denetlenmesi, sosyal medya kullanım sıklığı ile siber zorbalık düzeyleri arasındaki ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın örneklemini Edirne il merkezindeki 26 ortaöğretim kurumundan herhangi birinde eğitim gören 2003 lise öğrencisi oluşturmaktadır. Veriler 68 sorudan oluşan anket yardımıyla toplanmıştır. Katılımcıların sosyodemografik faktörlerini sorgulayan 44 soru bulunmaktadır. Ek olarak her katılımcıya 24 soru içeren Siber Zorbalık Ölçeği uygulanmıştır. Katılımcılar 1038 kız (%51,8) ve 965 erkekten (%48,2) oluşmaktadır. Katılımcıların yaş ortalaması 16±1,22 olarak bulunmuştur. Katılımcıların Siber Zorbalık Ölçeği puan ortalaması 28,54±8,421 olarak hesaplanmıştır. 506 kişinin (%25,2) ölçek puanı 29,5 ve üzerindedir; bu kişilerin siber zorbalık düzeylerinin yüksek olduğu saptanmıştır. Lise öğrencilerinde siber zorbalık düzeyini etkileyen faktörlerin değerlendirildiği çalışmamızda yaş, cinsiyet, sınıf, okul türü, sigara/alkol/madde kullanımı, ailede alınan kararlara dahil olma durumu, algılanan okul başarısı, arkadaş ilişkileri, günlük internet kullanım süresi, haksızlığa karşı verilen tepki, intikam alma isteği, tanımadığı kişilerden gelen arkadaşlık isteklerinin kabulü, ailenin tutumu, sosyal medya kullanım sıklığı, sosyal medyada kullanılan üyelik adı, internet kullanımının ebeveyn tarafından denetlenmesi ile siber zorbalık arasında anlamlı ilişki saptanmıştır. Hanenin aylık geliri, anne ve babanın birlikte yaşaması, anne/babanın eğitim durumu, bilgisayar/tablet/cep telefonuna sahip olma, aile koruma şifresi 67 varlığı, internet kullanımının okul personeli tarafından denetlenmesi, bilgisayarlarda bulunan filtre programları ile siber zorbalık arasında ilişki saptanmamıştır. Bu çalışmanın, çoğunlukla lise öğrencilerinde görülen siber zorbalık olaylarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi ve sadece adölesanlara değil ebeveynlere, okul yöneticilerine, öğretmenlere yönelik de uygulamaların önemini vurgulaması, birinci basamakta siber zorbalık yapan ya da mağduru olanlara yönelik yaklaşımlarda yol gösterici olması beklenmektedir.
