Tez Adı: Adölesanlarda Motivasyonel Görüşmenin Akran Zorbalığı ve Siber Zorbalığa Etkisi: Randomize Kontrollü Çalışma
Yazar: Semra Seyhan Şahin
Danışman: Prof. Dr. Sultan Ayaz Alkaya
Yıl: 2023
Tez Türü: Doktora
Yer Bilgisi: Gazi Üniversitesi / Sağlık Bilimleri Enstitüsü / Hemşirelik Bilimi Ana Bilim Dalı
Özet
Araştırma, adölesanlarda motivasyonel görüşmenin akran zorbalığı ve siber zorbalığa etkisini belirlemek amacıyla paralel grup randomize kontrollü deneysel tasarım olarak yapılmıştır. Araştırmanın evrenini bir lisede öğrenim gören dokuzuncu sınıf öğrencileri (N= 200) oluşturmuştur. Araştırma 48 (müdahale: 24, kontrol: 24) adölesan ile tamamlanmıştır. Verilerin toplanmasında ‘Katılımcı bilgi formu’ “Akran Zorbalığı Belirleme Ölçeği” ve “Siber Mağduriyet ve Zorbalık Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada müdahale grubuna hazırlık oturumu ve beş oturumdan oluşan motivasyonel görüşme uygulanmıştır. Motivasyonel görüşme oturumları haftada bir kez yapılmıştır. Kontrol grubuna günlük yaşamda uyguladıkları bireysel baş etme yöntemleri dışında araştırmacı tarafından herhangi bir girişim yapılmamıştır. Her iki gruba müdahale öncesi, son motivasyonel görüşme oturumu sonunda (son test), 3. ay ve 6. ayda veri toplama araçları tekrar uygulanmıştır. Verilerin analizinde ki-kare, bağımsız gruplarda t testi ve karma desenli ANOVA kullanılmıştır. Müdahale ve kontrol grubu arasında akran zorbalığı ve siber zorbalık ön test ortalama puanları açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı belirlenmiştir (p>0,05). Müdahale grubunun motivasyonel görüşme sonrası, ilk izlem (3. ay) ve son izlem (6. ay) akran zorbalığı ve siber zorbalık ortalama puanlarının kontrol grubuna göre anlamlı şekilde azaldığı belirlenmiştir (p < 0,001). Araştırma sonucunda motivasyonel görüşmenin akran zorbalığı ve siber zorbalık davranışlarını azaltmada etkili olduğu belirlenmiştir. Okullarda zorbalık davranışlarını önlemek için motivasyonel görüşme yönteminin kullanılması önerilir.
