Tez Adı: Türkiye’de Basketbol Klasman Hakemlerinin Siber Mağduriyetleri ve Farkındalıklarının İncelenmesi
Yazar: Engin AKARSU
Danışman: Doç. Dr. Serdar ORHAN
Yıl: 2016
Tez Türü: Yüksek Lisans
Yer Bilgisi: Fırat Üniversitesi / Sağlık Bilimleri Enstitüsü / Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
Özet: Hakemler, spor müsabakalarının yarışma kurallarına uygun ve tarafsız olarak yönetilmesi sorumluluğunu üstlenen kişilerdir. Günümüzde bilişim teknolojilerindeki değişim ve gelişmeler her kesimden insanı sanal âlemin içerisine çekmekte ve çoğu zaman eleştiri sınırlarını aşan yorumlar siber taciz ve siber zorbalığa dönüşebilmektedir. Özellikle müsabaka öncesi ve sonrasında yaşanan bu durum, hakemlerin sergileyebilecekleri performansı da doğrudan etkileyebilecek bir husustur. Bu çalışma; Türkiye’de basketbol klasman hakemlerinin siber mağduriyetleri ve farkındalıklarının incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Bu çalışmaya Türkiye Basketbol Liglerinde A, B ve C Klasmanlarında görev yapan toplam 207 basketbol hakemi katıldı. Basketbol hakemlerine; Arıcak ve ark. tarafından geliştirilen 14 maddelik Siber Duyarlılık Ölçeği ile 24 maddelik Siber Mağduriyet Ölçeği uygulandı. Elde edilen veriler istatistik paket programında değerlendirildi, ikili karşılaştırmalarda parametrik testlerden T Testi ile çoklu karşılaştırmalarda Tukey uygulandı. Araştırma sonucunda; basketbol hakemlerinin siber zorbalığa karşı yüksek düzeyde duyarlılık ( = 36.29) gösterdikleri, erkek hakemlerin ise daha duyarlı oldukları görüldü. B klasman hakemlerinin diğer klasman hakemlerinden daha az duyarlılık sergiledikleri istatistiksel olarak anlamlı bulundu. Yaş, medeni durum, eğitim durumu, meslek, hakemlik tecrübesi, internette ilk girilen web adresi, günlük internet kullanım süresi, internete ulaşım mekânları ve internete ulaşım araçlarının siber zorbalığa karşı duyarlılığı etkilemediği tespit edildi. Diğer taraftan basketbol hakemlerinin yüksek düzeyde siber mağduriyet ( =43.55) yaşadıkları, B klasman hakemlerinin diğer klasman hakemlerinden daha çok siber saldırıya uğradıkları ve günlük 9-12 saat internet kullananların daha az siber saldırılara maruz kalmaları istatistiksel olarak anlamlı bulundu. Cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim durumu, meslek, hakemlik tecrübesi, internette ilk girilen web adresi, internete ulaşım mekânları ve internete ulaşım araçlarının siber mağduriyete karşı duyarlılığı etkilemediği tespit edildi. Sonuç olarak, basketbol hakemlerinin siber zorbalığa duyarlılık göstermelerine rağmen siber mağduriyete maruz kaldıkları, ancak günlük internet kullanım süresinin mağduriyet ile ilişkili olmadığı söylenebilir.
