Tez Adı: Dijital şiddetin şiddete maruz kalan kadınlar bağlamında incelenmesi
Yazar: Hande Muştu
Danışman: Prof. Dr. Nüket Elpeze Ergeç
Yıl: 2022
Tez Türü: Yüksek Lisans
Yer Bilgisi: Çukurova Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / İletişim Çalışmaları Ana Bilim Dalı
Özet: Bu tez çalışması, kadınların dijital alanda maruz kaldıkları şiddeti tüm boyutlarıyla incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Dijitalleşen dünyada kadına yönelik şiddet, farklı bir alanda ancak var olan tüm özellikleri ile devam etmektedir. Bu nedenle şiddeti tüm bağları ile ele alarak, konuya bütüncül bir bakış açısıyla yaklaşılmıştır. Konuya dair gerçekleştirilen kapsamlı literatür taramasından yararlanarak, dijital şiddete maruz kalan kadınlarla birebir görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşmelerde, katılımcıların deneyimlerini detaylıca öğrenmek ve neler yaşadığını anlamak amacıyla açık uçlu sorular yöneltilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde betimsel analiz yöntemi uygulanmıştır. Gerçekleştirilen birebir görüşmeler sonucunda, kadınların yaşadığı dijital şiddet sorununa dair ayrıntılı bilgiler edinilmiştir. Dijital ortamda kadınlar taciz, tehdit, siber teşhircilik, mahremiyet ihlali ve ısrarlı takip gibi şiddet biçimlerine maruz kalmaktadır. Bu ve benzeri şiddet biçimlerinin kadınlar üzerinde farklı birçok etkisi bulunmaktadır. Dijital şiddetin, fiziksel veya psikolojik etkilerle birlikte dijital alanda kadınların var olmasını engellediği saptanmıştır. İfade özgürlüklerinin kısıtlanması, kendilerini oldukları ve istedikleri gibi yansıtamamaları, var olan kalıp yargılarla etiketlenme korkusu bu etkiler arasında öne çıkmaktadır. Kendilerini korumak amacıyla dijital ortamda gizli hesap kullanımı, yorumlara kapatma, engelleme ve failleri ifşa etme gibi yöntemleri kullandıkları görülmüştür. Dijital şiddetin faillerinin ise var olan ataerkil yapının zihniyetini yansıttığı ifade ve davranışlarda anlaşılmıştır. Dijital ve fiziksel ortamdaki şiddet arasında benzerlikler olduğu belirlenmiştir. Kadınların, tanık oldukları şiddet haberleri ve hukuksal süreçleri sonucunda, kendilerini güvende hissetmediği ve hukuk sisteminin işleyişine güvenmediği tespit edilmiştir. Tez çalışmasında elde edilen veriler ve çalışma boyunca yararlanılan dünyanın farklı ülkelerinde konuya dair yapılan araştırmalar göstermektedir ki dijital şiddete dair veriler benzerdir. Bu nedenle çalışmanın literatürde yer alan çözüm önerileri ile birlikte görüşmelerde elde edilen dijital şiddete maruz kalan kadınların beklentileri, sorunun çözümü için önemli noktaları açığa çıkarmaktadır.
