Tez Adı: Adolesanlarda Okul Bağlılığı ve Siber Zorbalık Duyarlılığı Arasındaki İlişki
Yazar: Zehra Yücel
Danışman: Doç. Dr. Meltem İleri
Yıl: 2023
Yer Bilgisi: Sağlık Bakanlığı / Ankara Etlik Şehir Hastanesi / Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
Özet
Amaç: İnternetin yaygın olarak kullanımı, kolaylıklar yanında adolesan yaş grup için riskler getirmektedir. Siber zorbalık, dijital teknolojiler kullanılarak gerçekleştirilen zorbalık türüdür. Siber zorbalık duyarlılığı; çevrimiçi ortamlarda tehdit oluşturabilecek durumları anlama ve bunlara karşı önlem alabilme becerisi olarak tanımlanmaktadır. Siber zorbalık duyarlılığı bireysel ve çevresel faktörlerden etkilenmektedir. Okula devam etmeme riskli davranışlar içinde yer almaktadır. Okul bağlılığı, öğrencilerin okula devam etme, kendilerini okula ait hissetme, okul yaşamını benimseme, okul kurallarına uyma gibi duygu, düşünce ve davranışları benimsemelerini içermektedir. Bu çalışmada, adolesanların okul bağlılığı ile siber zorbalık duyarlılıklarının incelenmesi ve aynı zamanda sosyodemografik özelliklerin, internet kullanım alışkanlıklarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Bu çalışmaya; SBÜ Ankara Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim-Araştırma Hastanesi genel pediatri polikliniklerine ayaktan başvuran ve genel pediatri servislerinde yatarak tedavi gören 11-18 yaş arasındaki hastalar dahil edilmiştir. Hastaların demografik özellikleri ve internet kullanım alışkanlıkları kaydedilmiştir. Siber zorbalık duyarlılığı, “Siber Zorbalığa İlişkin Duyarlılık Ölçeği (SİZDO)” kullanılarak; okula bağlılıkları ise “Okula Bağlılık Ölçeği (OBÖ)”ile incelenmiştir. Tanılarına göre hastalar “akut hastalık, kronik hastalık ve intihar amacıyla intoksikasyon grubu” olarak sınıflandırılmıştır. Demografik verilerin, siber zorbalık duyarlılığı ile okul bağlılığı arasındaki ilişki değerlendirilmiştir.
Bulgular: Çalışmaya katılan 303 hastanın, yaş ortalaması 14,92±1,78 bulunmuştur. Hastaların %41,9’u akut hastalık, %47,9’u kronik hastalık, %10,2’si intihar amaçlı intoksikasyon tanısı almıştır. Kızların hem SİZDO puanları, hem de OBÖ puanları anlamlı olarak erkeklerden daha yüksek bulunmuştur. Tanı grupları arasında SİZDO açısından fark saptanmazken, intihar amaçlı intoksikasyon grubunun okul bağlığı puanlarının akut ve kronik hastalık grubundan anlamlı olarak düşük bulunmuştur. Sigara içenlerin OBÖ puanları anlamlı olarak daha düşüktür. OBÖ puanları, internet bağımlısı olan hastalarda anlamlı olarak daha düşük bulunmuş;OBÖ toplam puanları ile SİZDO puanları arasında anlamlı pozitif yönlü korelasyon saptanmıştır.
Sonuç: Bu çalışmada okula bağlılıkta azalmanın, internet bağımlılığı, siber zorbalık maruziyeti ve sigara kullanımı gibi riskli davranışlar açısından önemli bir risk faktörü olduğu gösterilmiştir. Anahtar Kelimeler:Siber zorbalık duyarlılığı,Okul Bağlılığı, Siber Zorbalığa İlişkin Duyarlılık Ölçeği, Okula Bağlılık Ölçeği
