Tez Adı: Sosyal Medyada Linç Kültürü: Twitter Örneği
Yazar: Zehra Rümeysa FİDAN
Danışman: Prof. Dr. Süleyman İRVAN
Yıl: 2021
Tez Türü: Yüksek Lisans
Yer Bilgisi: Üsküdar Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Yeni Medya ve Gazetecilik Ana Bilim Dalı / Yeni Medya ve Gazetecilik Bilim Dalı
Özet: Bu tezde, Twitter örneği üzerinden sosyal medya platformlarında yaygınlaşan linç kültürü ele alınmıştır. Tezin ilk bölümünde sosyal medya kavramı ele alınmış, sosyal medya linçinin en fazla görüldüğü platform olan Twitter hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde linç kavramı ve kültürleşmesi, kişilerin neden linç kültürüne dâhil oldukları irdelenmiştir. Üçüncü bölüm araştırmaya ayrılmıştır. Araştırma bölümünün birinci aşamasında Twitter’da linçe maruz kalmış bir üniversite öğrencisinin ve yüksek takipçi sayısıyla kamuoyuna mal olmuş isimlerden üç örnek üzerinden çözümlemeler yapılmıştır. Araştırmanın ikinci aşamasında ise çevrim içi ortamda gerçekleştirilen bir anketin bulgularına yer verilerek, 444’ü kadın ve 260’ı erkek olmak üzere 704 kişinin sosyal medyadaki linç kültürüne bakış açıları incelenmiştir. SPSS programı üzerinden yapılan analizlerde ankete katılanların en çok onayladığı üç ifade, “Hayvanlara şiddet uygulayanların linçi hak ettiklerini düşünüyorum” (1.75); “Cinsel taciz/tecavüz faillerinin linçi hak ettiklerini düşünüyorum” (1.79); “Kadına şiddet uygulayan erkeklerin linçi hak ettiklerini düşünüyorum” (1.82) şeklindeki ifadelerdir. En az onaylanan ifadeler ise sırasıyla, “İnançlarıma aykırı paylaşım yapan bir kişinin linçe uğraması hoşuma gider” (3.87); “Siyasal iktidarı destekleyen bir paylaşım yaptığımda linçe uğramaktan çekinirim” (3.00; “Bir meslek grubunu eleştiren bir paylaşım yaptığımda linçe uğramaktan çekinirim” (2.84) ifadeleridir. Araştırmada cinsiyet ve kuşak değişkenleri bağlamında ki-kare testleri de yapılarak, cevaplar arasında anlamlı farklılıklar bulunup bulunmadığı araştırılmıştır. Cinsiyet ve kuşak değişkenlerinin bazı ifadelerde anlamlı farklılıklara yol açtığı ortaya konmuştur. Araştırmanın son aşamasında ise Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan ile derinlemesine mülakat tekniği ile görüşme gerçekleştirilmiş ve sosyal medya linçinden nasıl kaçınılması gerektiği üzerinde önerilere yer verilmiştir.
